Większość osób w czasie swoich wypowiedzi, zarówno tych publicznych jak i zwykłych prywatnych rozmów, zazwyczaj dba o to co mówi. Jednak tylko nieliczni zastanawiają się nad tym jak mówią.
Tymczasem jeśli zrobilibyśmy test, w którym w czasie rozmowy z innymi poprosilibyśmy obcokrajowca uczącego się języka polskiego o ocenę tego czy łatwo jest mu zrozumieć o czym mówi każda z osób, z pewnością łatwo wskazałby tego, kto mówi najwyraźniej a kogo nie rozumie prawie wcale. Czym jest więc wyrazistość mówienia?
Wyrazistość mówienia to cecha, która nadaje wypowiedzi dynamizmu i emocji. Składa się na nią wiele elementów, takich jak odpowiednie akcentowanie, modulacja głosu czy szybkość mówienia. Bez tego wypowiedzi są „spłaszczone”, „bezbarwne”, nieczytelne. Możnaby powiedzieć, że zdania wypowiedziane bez wyrazistości są jak czarno-białe obrazy w których figury zlewają się z tłem. Wyrazistość jest jak starannie namalowany obraz z dokładnie zaznaczonymi konturami figur i odpowiednio dobranymi kolorami. Tymi konturami w wypowiedzi będą końcówki wyrazów. Jeśli mają być one wyraźne, to zdanie: „Jest trzecia”, nie nie może zabrzmieć jak „yes trzecia”, a słowa „dom murowany” jak „domurowany”.
Odpowiednia artykulacja nie jest prosta, ale nie jest też nieosiągalna. Jeśli czeka nas ważna, dłuższa wypowiedź warto jest przed nią zrobić rozgrzewkę polegającą na rozruszaniu języka i wszystkich mięśni wokół ust. Nad wyrazistością można też pracować samodzielnie w wolnych chwilach. Przydają się do tego „łamijęzyki”. Dla wszystkich, którzy chcieliby potrenować swoją wyrazistość, zamieszczam kilka ciekawszych łamańców językowych.
Łamańce językowe, czyli prosta rozgrzewka dykcyjna
- Cesarz często czesał cesarzową
- Chrząszcz z dżdżownicą
- Czy poczciwy poczmistrz z Tczewa często tańczy czaczę?
- Dzięcioł z chęcią pień ciął
- Gąszcz trzcin
- „K” jak kajak
- Spis poczt Tczewskich
